Bugün Mutlu Olabilir misin?
Gürcan Banger
Hiçbirimizin defteri bembeyaz değil. Her birimizin defterinde farklı karalamalar var. İnsan yaşamı, geriye dönüp bir silgi ile temizlenebilecek gibi bir şey değil. Geçmişte hatalarımız oldu. Elimizde olmayan nedenlerle yanlışlar yaptık. Aceleci kararlarımız ya da farkında olmadan bizi sürükleyen tutkularımız, geçmişte istemediğimiz sonuçlara yol açtı.
Hepimizin geçmişinde birbirine benzer hatalar, yanlışlar ya da duygusal kazalar olduğu halde neden bazılarımız mutlu olmayı başarıyor? Bu soruya ‘iyi’ bir cevap vermek mümkün olsa, belki de geçmişin iç dünyamızda derin bir sızı olmasının önüne geçebiliriz. Böyle bir çözüm yolu var mıdır ya da olanaklı mıdır? Dünün acılarını bugünün mutluluğuna dönüştürebilir miyiz?
Geçmişte mutsuzlukları, hataları ve duygusal kazaları olan insanların bugünü mutluluğa çevirmelerindeki engeller nelerdir? Kanımca bunun ilk nedeni, dün mutsuz olanların, yaşadıklarını veya geçmiş yaşamın acılarını tekrar ediyor olmaları… Buna dünkü mutsuzluğu tekrar ve tekrar yaşamak diyebiliriz. Bir anlamda mutlu bir geleceği kurgulamak yerine geçmişin mutsuzluk yaratan anılarıyla haşır neşir olmak…
Dün yaşanmıştır. Dünü değiştiremeyiz. Hâlbuki yeni bir geleceği tasarlayıp yaratmak, geçmişi değiştirmekle uğraşmaktan daha gerçekçi bir tercih olur. Mutluluk geriye doğru ‘didikleyerek’ değil, yaşamı ileriye doğru devam ettirerek yakalanabilir. Daha iyi bir yaşam, (hiç kuşkusuz geçmişin acılarından ve yanlışlarından ders alarak) ama müstakbel yaşam için acı ve yanlış tehlikesine korunarak elde edilebilir. Geçmişten ders almak, anılarda veya günlük faaliyetlerde geçmişi yeniden yaşamayı gerektirmez. İnsan yaşadıklarından gerekli dersi alır; bunu bir yaşam ilkesi haline getirir ve yaşananın kalanını, geri dönülmemek üzere geçmişin deposuna kaldırır. Buna geçmişin geleceği mahkûm etmeye çalışan zincirlerinden kurtulmak diyebiliriz.
Geçmişi, gerekli dersleri çıkaracak biçimde sorgulamadıysanız, bu amaçla zaman ayırmanız gerekebilir. Böyle bir durumda önemli yanlışlıklardan birisinin kişinin ‘hataların, yanlışların ve duygusal kazaların sorumlusunu’ kendi dışında araması olduğunu gözledim. Herkes haksızlıklara uğrayabilir, yanlış anlaşılabilir. Ama bu ihtimal, kendimizin ‘daima haklı’ ve her durumda ‘tartışılmaz doğru’ olduğumuz anlamına gelmez. Geçmişin adil bir değerlendirmesi için (haksızlığa uğradığımız durumları kavradığımız gibi) haksız olduğumuz konu ve olayların tespitinde de kendimize ‘imtiyaz’ tanımamamız gerekir. Bir kişinin her zaman haklı veya daima haksız olduğu örnek sayısı çok fazla değildir. ‘Her zaman haklı’ olma imtiyazına sahip olduğunuzu söyleyebilir misiniz?
Kendinizin hangi durumda olduğunu belirlemekte zorluk çekebilirsiniz. Mağdur olan mı yoksa kendi mağduriyetinize neden olan mı olduğunuz konusunda emin olamıyorsanız, geçmişin üzerine bir sünger çekmeyi deneyebilirsiniz. Ama yapmanız gereken, geçmişi unutmaktan ibaret olmamalıdır. Geçmişte yaşanan hata ve kazaların geri dönmemesi ve yeniden mutsuzluğa neden olmaması için öngörüleriniz olmalı veya planlar yapmalısınız. Eğer durumunuzu ve geleceğinizi netleştirmekte sıkıntı yaşıyorsanız, belki öngörüler geliştirmenize veya planlar yapmanıza yardımcı olabilecek kişilerden yardım alabilirsiniz. Ama yardım alacağınız kişinin, sizin durumunuzdaki ana sorun kaynağı ile ilgili olarak ‘uzmanlığı’ da önemlidir. Aradığınız kişi, bir anlamda sizin için ‘yaşam koçu’ özelliğinde ve değerinde olmalıdır.
Geçmişteki olumsuz olaylardan olumlu çıkarımlar yapabilen insan sayısı pek fazla değildir. Olumsuzlukların yükünü bellekte taşıyarak mutlu bir yaşam sürdürmek zor iştir doğrusu. Bu yükü taşımakta zorluk çekenler için daha uygun bir yol şöyle olabilir. Geçmişinizi bir film şeridi olarak düşünün. Bu filmin yeni bir kopyasını çıkarmayı deneyin. Yalnız kopyalama sırasında sizi üzen ve mutluluğunuzun önünde engel gibi duran olayları belleğinizin bu yeni kopyasından silin. Sadece mutlu anlarınız ve güzellikler kalsın geriye. Yaşamı böyle algılamanın sizi olumlu motive ettiğini göreceksiniz. Bu motivasyonu yarattığınızda, artık geçmişin mutsuzluk yaratan hata ve kazaları ile ilgilenmeniz gerekmeyecek.
Bugün mutlu olabilirsin…
