Endüstri 4.0 ve Yeni İş Gücü İhtiyacı – 8
Gürcan Banger
Yeni işletmede Endüstri 4.0 yapılanmasının ana omurgasını bilişim, iletişim ve İnternet teknolojileri (BİT) oluşturuyor. Bu nedenle BİT çalışanlarının bir kısmının stratejik rolleri artarken, diğer bölümü bu sistemin fiziksel kurulumu, işleyişi ve sürdürülebilirliği ile görevli olmaya devam edecek. Bir başka rol farklılaşmasının satışla ilgili olması beklenir. Yeni çağda satışçıların ve satış takımlarının teknik bilgiye olan ihtiyaçları yükselmeye devam edecek. Özellikle Endüstri 4.0 temelli teknolojik sistem ve cihaz satıcılarının söz konusu ürünlerin teknik özelliklerini, kullanım açısından nasıl işlediklerini, veri güvenliğinin ne şekilde sağlandığını ve satış sonrası destek hizmetlerinin neler olduğunu bilip müşteriye tanıtabilmeleri gerekir.
Endüstri 4.0 dönemde iş yapma biçiminin özünü takım çalışması oluşturur. İşletmede var olan takımlar farklı disiplinlerden gelen çalışanlar ve dış uzmanlar tarafından oluşturulur. Çalışma takımları tümüyle işletme içinden kişilerle oluştuğu gibi dışarıdan, İnternet üzerinden sanal araçlarla katılan uzmanlardan da meydana getirilebilir. Tümüyle sanal ortamda oluşan çalışma takımları da söz konusu olabilir. Farklı disiplinlerden çalışanların katılımıyla meydana gelen takım örnekleri ürün geliştirme, tasarım, satış ve destek hizmetleri alanlarında görülebilir. Çoğu zaman takımlar proje veya iş esaslı olup sürecin ilerleyişine ve ihtiyaca göre takımın katılım yapısı değişebilir.
Endüstri 4.0’ın getirdiği, farklılaştıran özelliklerden birisi ürün temelinde yazılımın artan önemidir. Geçmişte ürüne donanım olarak eklenen özellikler artık yazılım ile sağlanabilir hale geldi. Gömülü halde yazılım içeren ürünler yazılımdaki geliştirmelerle birlikte daha fonksiyonlu hale gelecek. Yeni teknolojik ürünlerin iki özelliği akıllı (yapay zekâlı) ve iletişebilir olmalarıdır. Böylece söz konusu ürünlerin kendi durumları ve konumları ile ilgili verileri bulut bilişim depoları üzerinden üreticilerle paylaşabilir hale geliyor. Ürün geliştirenler, tasarımcılar ve üreticiler bulutta depolanmış ürün kaynaklı verileri analiz edip bunlardan yararlanarak ürünün sorunlarını giderme ve ürüne yeni fonksiyonlar ekleme imkânı elde ediyorlar. Bu durum başta ürün geliştiriciliği ve tasarımcılık olmak üzere pek çok iş alanında yeni iş pozisyonlarına veya mevcutların yenilenmesine yol açacak. Bu konu örneğin endüstriyel tasarımcıların dikkate almaları gereken bir yeni durum olarak görünüyor.
Ürünlerin yazılım yükseltmesi konusu, cep telefonlarına İnternet aracılığı ile bulut üzerinden yeni uygulamalar veya sürümler yükleme işinin bir benzeridir. Bir yandan ürün kendisi ile ilgili durum verilerini tasarımcı ve üretici ile paylaşmak üzere buluta gönderirken, diğer yandan buluttan yazılımın yeni sürümlerini indirebilecek. Bu da artan fonksiyonellikle birlikte müşteri açısından ürünün değerinin (yani tatmin yeteneğinin) artması anlamına geliyor. Artık ürün destek hizmetleri sadece fiziksel bakım-onarım işlerinden ibaret olmayıp yazılım yenilemeleri de yeni bir satış sonrası hizmetidir. Sonuç olarak üretici ve satıcı işletmelerin satış sonrası hizmetler birimlerinin yeniden yapılanması gibi bir durumla karşı karşıyayız.
Yeni teknolojik çağın şafağında olunan bu dönemde gerek tasarımcı ve üretici gerekse teknoloji kullanıcılarının kendilerine sormaları gereken soru bu gelişmelerin kendi işlerini ve işletmelerini nasıl etkileyeceğidir. Büyük dönüşümün henüz erken dönemini yaşadığımız bir zaman diliminde teknolojik olarak olup bitenin basit anlamda otomasyon evrimleşmesi olduğunu düşünmek ciddi bir hata olur. Endüstri 4.0 bir vizyondur, dolayısıyla gelecek tasarımı ile ilgili bir yaklaşımdır. Diğer yandan dünya üzerinde pek çok şirket, kuruluş ve kişi bu vizyonu somut yaşama dönüştürmek için yoğun bir çalışma içinde. Dönüşüm sürecini hafife almak, teknolojiden insan kaynağı becerilerine kadar her alanda daha fazla geri kalmak anlamına gelir.
