Teknolojik Girişimcilik – 3
Gürcan Banger
Temel (çekirdek) yetkinlik, pazarda bir firmayı diğerlerinden ayırt etmeyi sağlayan, çok sayıda kaynak ve becerinin uyumlu bileşimidir. Temel yetkinlik, öncelikle çeşitli pazarlara erişimi mümkün kılar. İkincisi; son ürünün yararlarının müşteriler tarafından algılanmasına katkı yapar. Üçüncü olarak; ürünün rakipler tarafından taklit edilmesini zorlaştırır. Örneğin pazarda herhangi bir ürünü çok yüksek sayılarda, seri olarak üreten firmalar bulunmasına rağmen –özellikle kalıp gerektiren işlerde– farklı özelliklere sahip düşük sayıda ürünü hızlı ve kaliteli biçimde tasarlayıp üretebilen butik firma bulmak zordur. Böyle bir temel yetkinliğe sahip bir butik firma pazarda katma değerli, seçkin bir yere sahip olabilir.
Temel (çekirdek) yetkinlik, bir işletmenin inovasyon yeteneği açısından önemli bir değişkendir. Böyle bir nitelik sayesinde söz konusu işletme rakipler karşısında rekabet üstünlüğü potansiyeline sahip olur. Karmaşık teknolojik eylemleri insan kaynağının becerileri ve süreçlerle uyumlu hale getiren; ekosistemde müşteriler, tedarikçiler, ar-ge kuruluşları veya pazarlama – satış ortakları ile işbirliği yapabilen; operasyonel çeviklik ve benzersiz iş deneyimleri geliştirebilen firmalar bunların sonucu olarak temel yetkinlik sahibi de olurlar.
Beceri, yetenek ve teknolojilerden farklı demetler halinde oluşan temel yetkinlikler değişime açık, dinamik uzmanlıklardır. Örneğin bazı teknolojilerin gelişmesi veya kimilerinin gerileyip demode olması firmanın temel yetkinlik(ler) düzeyini –buna bağlı olan rekabet üstünlüğünü– etkiler. Temel yetkinlikler sadece teknolojik temalı olmayabilir. Teknolojik - olmayan (yönetim veya icra tarzı gibi) temel yetkinlikler firmanın kendi yaşam döngüsünün hangi aşamasında olduğuna veya firmayı saran ekosistemin durumuna göre farklılıklar gösterir.
Firmalar teknolojik gelişimlerini sağlamak üzere bilime yönelmeli ve bilimden yararlanmalı mı? İnovasyon tarihi incelendiğinde bilimsel bilginin oluşturulması ile bunun pazarda inovasyon olarak gerçekleşmesi arasında zaman farkı olan çok sayıda örnek bulunabilir. Kimi ürün, hizmet veya sürecin inovasyon olarak pazara çıkmasından çok uzun zaman sonra konuya ilişkin bilimsel bilgi üretilmiştir. Bilimsel bilginin inovasyona dönüşmesinin yıllar aldığı örnekler de bulabiliriz. Teknolojik girişimci açısından baktığımızda önemli olan, inovasyonun nasıl işlediği değil; gerçekleştirilen yeniliğin kazanca dönüşmesidir. Teknolojik girişimci bilimsel bilgi üretmek yerine –yaşam çevresine, topluma ve insan karşı sosyal sorumluluk bağlamı göz ardı edilmemesi şartıyla– bunun sonuçlarını kullanmayı ve kazanç elde etmeyi hedefler.
Temel (çekirdek) yetkinlik, pazarda bir firmayı diğerlerinden ayırt etmeyi sağlayan, çok sayıda kaynak ve becerinin uyumlu bileşimidir.
Kişisel olarak –teknolojik girişim de olsa– bir ekonomik işletmenin pazardan katma değer elde etmeye odaklanması kanaatindeyim. Diğer yandan bilimsel ve teknolojik bilgiden uzaklaşmanın teknolojik girişimi sıradanlaştırıp geleneksel işletmelerle olan kritik farklılıklarını yok ettiğini biliyorum. Diğer yandan teknolojik girişimci geliştirmeyi araştırmadan, mühendisliği bilimden doğru ayırt etmeyi bilmek zorundadır. Teknolojik girişimci firmanın durduğu yer ağırlıklı olarak geliştirme ve mühendislik odaklıdır.
