Vahşi Atı Ehlileştirmek

Yazdır

Vahşi Atı Ehlileştirmek

Gürcan Banger

Edebiyat, tehlikeli ve yasak olanın albenisi üzerine yazılmış eserlerle doludur. Bir anlamda yasak elma, her zaman bir çekim odağı olmuştur. Kor ateşin cezbeden yanar döner hali, tüm yakıcılığına rağmen onu avuçlarına alıp sımsıkı tutma (sahip olma) duygusu uyandırabilir. Belki buna vahşi atı ehlileştirmeyi istemek de diyebiliriz.

Muhtemelen bir kadını imkansız erkeğe yönelten de böyle bir duygu olsa gerek. Vahşi atı ehlileştirme duygusu…

Haksızlık edip kadının bazı geleneksel (hatta patolojik) özelliklerini gözardı etmeyelim. Bunların başında fedakarlıkla hamur edilmiş “erkeği iyileştirme ve kurtarmanın” dayanılmaz tutkusu gelir. Okuduğum bir makalede psikologların bu tutkuya, “alkolik babanın akıllı kızı” durumu dediklerini hatırlıyorum.

Psikolojinin izlediği örnek olaylara göre; alkol bağımlısı babaların kız çocukları büyüdüklerinde alkolik erkeklere aşık oluyorlar. Bu ilişkinin devam ettiği süre içinde alkolik erkeğin rehabilite edilmesi, iyileştirilmesi ve kurtarılması için çaba gösterip bir anlamda kendilerini feda ediyorlar. Uzmanlar, bu durumun babaya karşı olan, geçmişte başarılamamış bir görevin yerine getirilmesi olduğunu belirtiyorlar. Babasını alkolden kurtaramayan küçük kız çocuğu, büyüdüğünde aşık olduğu erkeği “kötülüklerden” kurtararak kendi içindeki vicdan hesaplaşmasını tamamlamaktadır.

“Alkolik babanın akıllı kızı” durumunun, alkolizmden bağımsız bir genel davranış modeli oluşturduğunu ve yukarıda sözünü ettiğim gibi ateşi elinde tutmaya benzediğini söyleyebiliriz. Bir yandan cezbediyor, bir yandan da yakıyor. Ne ateşin yakmasından ne cazibesinden vazgeçiyor kadın. Ruhbilim uzmanları, alkolik erkeğin bu durumundan kurtulduğu anda (çoğu zaman) kadın için cazip olmaktan da çıktığını ifade ediyorlar. Özetle; başta bir vahşi atı andıran erkek, ehlileştiğinde artık istenen erkek olma özelliğini de yitiriyor.

Kadının bir erkekle ilgili sorunları, çoğu zaman onun söz konusu ilişkiyi algılama modelinden kaynaklanıyor. Kadın, bir vahşi ata sahip olmak istiyor. Onun canlılığı, hareketliliği, albenisi kadının başını döndürüyor. Onun için böyle bir erkekle zaman kavramı ortadan kalkıyor; ışıltılı, renkli, sonsuz bir dünyayı yakalıyor. Ama kadının diğer yönü de erkeğin “elinin altında” olduğu huzurlu, programlı bir yaşamı özlüyor. Bir anlamda at, hem vahşi olacak hem de ehlileşmiş. Kısacası esastan bir çelişki…

Halbuki eğlenceli ve tempolu bir yaşam ile sınırları tanımlı bir evlilik (en azından belli ölçülerde) birbirinden farklı yaşam biçimleri. İkisini aynı anda yaşayabilmek için ilişkiyi oluşturan bireylerin çok belirgin ve gelişkin özellikleri olmalı. Bu durum, kendiliğinden yakalanabilecek bir fırsat değil. Bireylerin çok öncelerden başlayarak kendilerine emek vermiş olmaları gerekli.

Bir başka insanın çok beğendiği bir çiçeği siz beğenmeyebilirsiniz. Rengi, kokusu size hoş gelmeyebilir. Bu, o çiçeğe sizin veya bir başkasının verdiği anlamdır. Bir zamanlar Hollanda’da bir lale soğanının binlerce guldene satıldığı günleri düşününüz. Aynı soğanın fiyatı, kriz başladığında öncekinin yüzde 1’ine düşmüştü. Özetle; biz nesnelere veya olaylara çeşitli anlamlar yüklüyoruz. Bu anlam, bazen gereğinden fazla dolu olabiliyor. Bir duygusal ilişkide de aşırı anlam yüklemesi hatalarını yapabiliyoruz. O zaman da istediğimiz, beklediğimiz ve elde ettiğimiz arasında oluşan farklılıklardan mutsuz oluyoruz.

Bir “delibozuk vahşi atla” fırtınalı ve albenili bir aşk mümkün iken, bu ilişkiden Külkedisi ile Prens’in sonsuza dek huzurlu ve mutlu süren evliliği çıkmayabilir. Kişi ne istediğinden, ne beklediğinden ve ne bulabileceğinden emin olmalı.