Gürcan Banger
İşletme yöneticileri arasında yapılan araştırmalar, büyük veri teknolojisinin işletmenin etkinlik ve rekabetçiliğinin iyileştirilmesinde anahtar önemde kabul edildiğini ortaya koyuyor. Bu kabulün nedeni, yöneticilerin yüksek oranda büyük veriyi maliyet azaltma fırsatlarını değerlendirmek için uygun bir teknoloji olarak görmelerinden kaynaklanıyor.
Maliyet azaltma girişiminin birinci yolu büyük verinin yeni bakış açıları kazandırma gücüdür. Büyük veri sayesinde operasyonel verimliliği iyileştirmek için yeni fırsatların fark edilmesi ile maliyet düşürülmesinin sağlanabileceği öngörülüyor. Büyük veri sayesinde tedarik zincirinin, hizmet maliyetinin, müşteri kaybetme oranı ile benzerlerinin analizi yapılabilir. Büyük veriyi analiz edecek olan yazılımlar –ki “Analitikler” olarak isimlendirilir– riskin azaltılması, her türlü kaçağın önlenmesi ve müşteri-ürün uyumluluğunun sağlanması açısından değerli yardımcılar olabilir. Büyük veri ve analitikler, çeşitli maliyet kalemlerinin düşürülmesinde yüksek oranlı katkı yapabilir.
İşletme yöneticileri maliyetlerin düşürülmesinde ikinci yolun işletmedeki bilgi sisteminin yenileştirilmesinden geçtiğini öngörüyor. Büyük veri teknolojisinin edinilmesi ve işletmeye özümsetilmesi ile bilişim teknolojisi (BİT) giderlerinde geleneksel modele oranla maliyetlerin daha düşük olması sağlanabilir. Yeni büyük veri merkezli bilişim-iletişim teknolojisi hem donanım hem de yazılım alanında sağladığı imkânlarla veri depolama ve işleme birim maliyetinde geleneksel olana göre daha ucuza mal olabilir.
Maliyetlerin düşürülmesi, –gelir akımı sabit büyüklükte tutulduğunda– işletmenin bir bütün olarak daha katma değerli hale gelmesinde ‘bir ölçüye’ kadar katkı yapar. İşletmenin kalıcılığı, sürdürülebilirliği ve büyümesi için –maliyet azaltımı yanında– gelir akımının büyütülmesi kaçınılmazdır. Maliyetler konusunda yapılacak iyileştirmeler rekabet açısından yüksek önemde olmasına rağmen rekabetçi pazarda var olmaya devam edebilmek için farklılaşmayı sağlayacak girişimlere gerek duyulur. Dolayısıyla akıllı işletme yöneticileri maliyetleri aşağıya çekmekten daha fazlasını yapmaları gerektiğini bilir.
Büyük veri, ihtiyaç duyulan farklılaşmanın yaratılabilmesi için değerli bir faktör olabilir. Büyük verinin analizi ve yorumlanması ile elde edilecek sonuçlar, müşterilerin ve tüketicilerin daha doğru anlaşılması ve pazarlama ile satış etkinliklerinin geliştirilmesi sayesinde pazara sunulan ürün ve hizmetlerde iyileşme sağlayabilir. Pazarların ve müşterilerin daha iyi anlaşılmasına yönelik işletme içi ve dışı verilerin toplanıp değerlendirilmesi sayesinde –henüz deklare edilmemiş olanlar da dâhil olmak üzere– müşteri ihtiyaç ve beklentilerine ilişkin 360 derece görünüm elde edilebilir. Müşterinin ihtiyaç ve problemleri ile ekosisteminin derinlemesine incelenmesi ve ardından davranış modelinin ortaya konması işletme tarafından pazara yenilikçi sunumların yapılabilmesi ve başarılı müşteri deneyimi yaratılması açısından önemlidir.
Büyük verinin iş ekosistemine getirdiği önemli farklılıklardan birisi, sektörel sınırları değiştirerek pazarın yapısında dönüşüme neden olmasıdır. Örneğin tüketici malı üreten işletmeler büyük veri teknolojisi sayesinde müşteriyi daha iyi anlamalarına bağlı olarak perakendecilik sektörlerine doğru yayılıyorlar. Aynı nedenden kaynaklanarak bazı işletmeler coğrafi konum esaslı pazarlama faaliyetlerine başladılar. Telekomünikasyon şirketleri büyük veri sayesinde yeni gelir akımları yaratma çabası içindeler. Yerel yönetimler (belediyeler) uzaktan yapılan akıllı ölçüm teknolojisi sayesinde tüketicilere yeni tarife teklifleri yapabiliyor. Özetle; büyük veri teknolojisi işletmelere yeni gelir akımları yaratmak için fırsatlar sunuyor.
