Turizmde Değişim
Gürcan Banger
Dikkatle incelendiğinde turizm sektörünün de dünyanın iş alanındaki değişimlerine eşlik ettiği gözleniyor. Örneğin bazı turizm türleri doygunluğa ulaşırken yeni turistik ürünlerin (yeni pazarlama karmalarının) geliştirildiğini izliyoruz. Bir başka deyişle ür-ge olarak kısalttığımız ürün geliştirme fonksiyonu turizm sektörü için de daha yaygın kullanılır oldu. Günümüzde bir turizm işletmesinin başarı koşullarından birisini yeni ürün (hizmet) geliştirme konusundaki yetenek ve yetkinliği oluşturuyor.
Değişen Nüfus Yapısı
Turizmde etkili bir değişimin yaşanmasının nedenlerinden birisi uzak ve yakın coğrafyalarda demografik ortalamaların ve yaş eğrilerinin değişiyor olması… Küresel olarak baktığımızda turizmin de müşteri olan nüfusun giderek yaşandığını görüyoruz. Bu durum, turizmin sektör olarak daha yaşlı nüfusa hizmet verecek ve ürün sağlayacak bir yapıya bürünmesini gerektiriyor.
Nüfus ile ilgili bir diğer değişikliği aile yapılarında görüyoruz. Giderek çekirdek aileye doğru değişen bu kurum aynı zamanda az çocuklu çiftlere daha yüksek hareketlilik veriyor. Küçük aileler gelirlerinin bir kısmını turizm amaçlı harcamak üzere ayırabiliyorlar.
Küreselleşmenin etkilerinin gözlediğimiz alanlardan birisi olumlu veya olumsuz çok farklı nedenlerle oluşan göç ve göçmenlik olgusu… Doğduğu ülkeden farklı bir yerde çalışan insanların sayısı büyük bir hızla artıyor. Bu durum da her ülke ve bölge nüfusunda kültürel çeşitlilik diyeceğimiz özelliğin artmasına ve çeşitlenmesine neden oluyor. İnsanlar farklı nedenlerle göç etmelerine karşın gelirken getirdikleri ulusal, bölgesel ve etnik kültürün ürünlerini geçici veya kalıcı olarak gittikleri yerde bulmak istiyorlar. Bu durum ekonomiler, ürünler ve hizmetler açısından yeni açılımlar anlamına geliyor. Kültürel çeşitlilik aynı zamanda söz konusu bölgedeki yerleşik nüfusun yeme, içme, eğlenme gibi faaliyetlerinin değişiminde de etkili oluyor.
Değişen Ziyaretler
Turizm jargonunda kısaca VFR olarak adlandırılan arkadaş ve akraba ziyaretlerinde (ki bu seyahatlere eğlence ihtiyaçları da ekleniyor) çok hızlı bir yükselme gösteriyor. Dünya istatistiklerine bakıldığında büyük küresel değişimin başladığı 1970’li yıllardan bu yana turizm amaçlı yapılan seyahat sayısının yaklaşık 10 kat arttığını görüyoruz.
Ziyaret sayısındaki bu hızlı yükselişin altında yolculuk imkânlarının genişlemesi ve ilgili giderlerin azalması var. Diğer yandan bilişim ve iletişim teknolojileri sayesinde gidilecek yer (destinasyon) bilgilerine erişimde ve rezervasyon yapmadaki yeni kolaylıkları da eklememiz gerekir. Konaklama türlerinin genişlemesi, otel dışı kalma imkânlarının çoğalması ve durumu uygun bireylerin başka yerleşimlerde ‘ikinci ev’ edinmeleri turizm ekonomisine olumlu etkiler yapmaya devam ediyor.
Değişen Turist
Turizm sektörünün tüketicisinde hem profil hem de davranış olarak farklılaşmalar izliyoruz. Günümüzde sektörün müşterileri olgun, deneyimli, eğitimli ve seyahat deneyimi olan bir profil oluşturuyor.
Yeni turist profili ne istediğini ve ne alabileceğini biliyor. Parasının karşılığı olarak değer edinmeyi bekliyor. Müşteri sadakati artık turizm sektöründe de geçerli bir özellik değil; turist, daha kararsız ve değişken özelliğe sahip. Bu durum, geçmişte turizm ürün ve hizmeti sunanların elindeki gücün müşterilere geçtiğini gösteriyor.
Öngörüler
Öngörü demek fazla abartılı olsa da; turizm sektöründe talebin ve arzın giderek ve sürekli biçimde artacağını öngörebiliriz. Gidilecek yer (destinasyon) ve pazar sayı ve çeşitliliği çoğalıp yaygınlaşmaya devam edecek. Seyahat edenler katılım çeşitliliği ve seyahat sıklığı olarak artacak. Turizmde gerçek bir küresel pazar oluşuyor. Bütünleşen bu pazarda ulaşım maliyetlerinin giderek düşeceğini, en azından konaklamaya oranla yavaş gelişeceğini, agresif giriş stratejileri olabilen farklı destinasyon seçeneklerinin oluşacağını ve en önemlisi rekabetin her an daha sert olacağını söyleyebiliriz.
