Yeni Teknoloji, Doğa ve Kent – 4
Gürcan Banger
Kenti kaçınılmaz biçimde etkileyen, yeni teknolojik çağın odağında Nesnelerin İnterneti ve ağlar yer alıyor. Çok katlı bağlantılılık olmadan yeni bir çağdan söz edemeyiz. Dolayısıyla tüm akıllı kent teknolojileri kullanılabilir olmak için kesintisiz, sürdürülebilir ve güvenilir geniş bant ağına ihtiyaç duyuyor. Akıllı kentte yollar, su şebekeleri, kanalizasyon ve elektrik dağıtımı gibi kentsel fonksiyonların işleyişi için yüksek hızlı geniş bant ağların ve bunların alt katmanlarının varlığı kaçınılmazdır. Yeni enformasyon teknolojileri ve yüksek hızlı ağların varlığı ile kentte dönüşecek kurum ve fonksiyonlar arasında eğitim-öğretim, halkın güvenliği ve kamu hizmetlerini de sayabiliriz.
Yüksek hızlı bağlantılılık sayesinde kentli yurttaşların sosyal medya platformlarındaki etkileşimi artıp zenginleşecek. Henüz eğlence dışında yeterli örneklerini göremediğimiz bilgisayar oyunu ve video uygulamaları önümüzdeki dönemde televizyona daha ciddi rakip olmaya başlayacak. Önümüzdeki dönemde her işin ve işletmenin en önemli parçalarından birisi –belki de işin tümü– yüksek nitelikli bağlantı ve hız özelliğine sahip İnternetle ilişkili olacak. Özetlersek; akıllı kent için olmazsa olmaz niteliğindeki teknolojilerin başında kesintisiz, sürdürülebilirliği olan, kaliteli, güvenli ve yüksek hızlı bağlantılılık geliyor.
Kentsel bağlantılılığın nasıl sağlanacağı akıllı kentin geleceğinin önünde cevaplanması gereken bir soru ve çözülmeyi bekleyen bir problem olarak duruyor. Kablosuz ağların giderek yaygınlaşan kullanımı bu alanda yeni yatırımlar gerektirecek. Yeni erişim noktalarının ve istasyonlarının kurulmasına ihtiyaç duyulacak. Bu sayılanların gerçekleştirmesi durumunda bile Nesnelerin İnterneti’nin yaygınlaşması nedeniyle aşırı yoğunluklu kullanımı ve sıkışık ağ trafiğini aşmak kolay görünmüyor. Belki geniş bant ağı oluşturan hatların ve diğer kaynakların kamu kaynaklı lisans satışında yeni gelişmeler beklenebilir.
Yeni teknolojik çağın temel unsurlarından birisi öncelikle geniş bant olmak üzere kablosuz bağlantıdır. Kablosuz teknoloji ile bağlantıların çoğalmasına rağmen hâlâ ağ trafiğinin yükünü kablolu bağlantı türü –sabit hatlar– çekmeye devam ediyor. Bunun nedeni kablosuz, mobil kullanımın sabit altyapıya ihtiyacının devam etmesidir. Mobil kullanım arttıkça daha fazla miktarda sabit altyapı yatırımı ihtiyacı doğuyor. Henüz mobil bağlantı türleri uzak mesafeleri desteklemiyor; mobil sinyalin yaşayabilmesi için yakın mesafedeki erişim noktasına (peş peşe bağlantılanmış erişim noktalarına) ulaşması gerekiyor. Bu noktadan sonra ise sinyaller fiber gibi yüksek kapasiteli kablolu bağlantılar ile taşınıyor. Her ne kadar kablosuz bağlantıda taşıyıcı sinyalin üzerinde daha fazla enformasyon yüklenmesi yönlü çalışmalar varsa da henüz kablosuz teknolojiler yeterinde gelişmiş değil. Mevcut durumda kablolu ağlar kablosuz olanlara oranla daha yüksek kapasiteyi daha güvenli sağlama performansı sergiliyorlar.
Akıllı kentin varlığı mobiliteyi ve kullanım kolaylığını sağlayacak sağlam, güvenli ve kaliteli kablosuz ağların varlığı ile yakından ilintilidir. Keza; yüksek kapasite, güvenlik ve güvenilirlik özellikli fiber altyapısı ile işletmelere, sağlık kuruluşlarına, kamu kurum ve hizmetlerinde imkân sağlayacak zemini oluşturmalıdır. Her ne kadar elektrik enerjisi altyapısı deneyiminin olumsuzluklarını yaşamaya devam etsek de bu kalitenin zorunluluğunu ifade etmek zorundayız.
Bu noktada şu notu eklemeliyim. Akıllı kent en saf haliyle bir vizyon ve gelecek tasarımıdır. Bu nedenle öncelikle bu vizyonu kavrayacak ve gelecek tasarımını oluşturup gerçekleştirebilecek olan seçilmiş veya atanmış ülke ve kent yöneticilerine gerek duyar. İnsanı ve yöneticisi ‘akıllı’ olmayan kentin kendisi de akıllı olmaz.