Yerel Basın İç Savaşları
Gürcan Banger
Gazete, radyo veya TV kanalı olsun; yerel basının temsilcileri ve mensupları arasında gerginlikler olması zaman zaman karşılaştığımız olaylardandır. Pek çok durumda nedensiz gibi görünen bu çekişmeler aslında basının yaşadığı kimi gerçekliklerin yansımalarından başka bir şey değildir. Bir başka deyişle; gazete manşetlerinde veya diğer medyanın programlarında olan biten her şey, önemli bir sorunun su üstüne çıkmasıdır.
Medya Dünyası
Yerel basının müşterisi okuyucudur. Yerel basın okuyucunun (daha genelde izleyicinin) haber, bilgi ve yorum ihtiyaçlarını tatmin etme yönünde hizmet verir, vermesi gerekir. Müşterinin ihtiyaçlarının tatmin düzeyi ise kalite anlamına gelir. Demek ki; okuyucunun ihtiyaç duyduğu bilgilenmeyi ve açınsamayı yapabilen basın daha kalitelidir diyebiliriz. Diğer sektörlere benzer biçimde; medya alanında kalite gazetecilik hizmetinin izleyicinin ihtiyaçlarını karşılama derecesidir.
Bu noktada yerel basının temel sorununun (aynı zamanda sektör içi mücadelenin nedenlerinin de) bu alandaki okuyucu ihtiyaçlarının tatmininin tam olarak gerçekleşmemesi yani kalitesizlik olduğunu söyleyebiliriz. Yerel basın kendi kalite sorunlarını çözmek yerine kendi unsurları arasında mücadele ederek sorunun içinden sıyrılmaya çalışmaktadır.
Kalitesizlik Sorunu
Kalitesizlik sorununa sektörü oluşturan unsurlar açısından bakmak yapılabilecekler konusunda bize ipuçları verecektir. Bunlardan ilki okuyucudur. Yerel basını kalite sıralamasına koyacak olan da okuyucudur. Eğer yazılı medyanın müşterisi olan okuyucu, yerel basını tercih konusunda kaliteyi kendi kriterleri arasına koymadığı sürece kalitesizlik sorununun çözümü mümkün olmayacaktır.
Hiç kuşkusuz; okuyucunun kaliteli olanı tercih etmesi bir yumurta – tavuk meselesidir. Yerel basın organları içinde farklılık yaratanlar olması gerekir ki; okuyucu, kalite kriteri konusunda farkındalığa sahip olsun. Bu çerçevede kaliteyi önüne vizyon olarak koyan yerel basın organları okuyucunun farkındalığının artması için katkı yapmış olacaktır. Her yerel basın organının (örneğin yerel gazetenin) kötü veya ortalama olanı kriter alarak yapacağı yayın yaşamı, bu sektörde kalitesizlik sorununun kalıcı hale gelmesini sağlar. Özetle; her yerel basın organı kendine bir vizyon belirlemeli ve bu vizyon tanımlamasının içinde mutlaka kalite yükseltimi olmalıdır.
Kalitesizlik ve Ekonomi
Yerel basın işletmelerini birer KOBİ olarak kabul edebiliriz. Örneğin her yerel gazete bir yönüyle KOBİ (yani ekonomik işletme) iken, bir işletmenin katma değer (gelir) elde etmesi, bununla sürdürülebilirliği ve büyümeyi sağlaması gerektiğinin bilincinde değil gibidir. Bu nedenle yerel gazeteler gelirlerini başka işlerden (örneğin matbaacılık veya ambalaj işlerinden) sağlama yoluna gitmekteler. Gelirini gazetecilikten sağlamayan bir yerel sektör ne işin gerektirdiği yatırıma ne de (muhabir, yorumcu veya tasarımcı olarak) kaliteli insan kaynağına ilgi duyuyor. Sonuçta kalite sorunları yaşayan bir yerel medya sektörü oluşuyor. Burada Sezar’ın hakkını Sezar’a verip yerel medya sektörünün (tüm olumsuz şartlara rağmen) varlığını sürdürmesine katkı veren sektörün yerel kahramanlarını takdirle anmak gerekir.
Özetlersem; yerel basın sektörünün uzmanları okullu veya alaylı gazetecilerdir. Ama yerel basın, bir iş alanıdır ve her yerel basın işletmesi bir ekonomik iş olmanın gereklerini yerine getirmek zorundadır.
